Ik zat van 10 juni tot en met 31 augustus in Noorwegen. Heel stoer natuurlijk, een klein meisje dat in een grote Toyota toeristen rondleidde. Dit is het verslag!

22 juli, 2005

Mot de la semaine 30: Akkefietje

Het woord van deze week is akkefietje. Verzin er maar wat leuks bij, en waar zou het in vredesnaam vandaan komen? Is het etymologisch verwant aan aquavit? Wie zegt het...

posted by Dineke at 12:33 a.m.

2 Comments:

Anonymous Anoniem said...

akkefietje komt uit het fries. daar woonde voor de tweede wereldoorlog in st. nicolaasga een meisje, akke harkema. Op haar 3e verjaardag kreeg akke van haar pake en beppe een driewieler. dat werd al gauw akke's fietsje. helaas was het niet zo'n degelijk exemplaar zodat haar heit menig vrije zaterdagmiddag (zaterdagmorgen werd er in die tijd nog gewoon gewerkt) in het schuurtje doorbracht om akke's fietsje op de weg te houden. Als een van de ander 14 kinderen aan mem vroeg waar heit zat, was het antwoord steevast: oh, hij heeft weer iets met akke's fietsje. de oplettende lezertjes zien de bui al hangen. "iets met akke's fietsje" werd in het gezin harkema en later ook daarbuiten na verloop van tijd een ........

10:37 a.m.

 
Anonymous Anoniem said...

akkefietje zn. ‘onaangename taak; kleinigheid’
categorie: leenwoord, volksetymologie in brontaal
Nnl. akefietje ‘onaangename klus’ [1836; WNT].
Ontleend aan Fries akkefyt, akkefy(t)sje ‘baantje, (onaangenaam) werkje; voordelig zaakje’. Dit zou volgens een verklaring teruggaan op aquavitje ‘brandewijntje’ < Latijn aqua vītae ‘levenswater’, waaruit ook Zweeds, Deens akvavit ‘soort jenever’. Het verband tussen de Latijnse en de Friese betekenis is dan niet echt duidelijk. Bij een andere verklaring wordt uitgegaan van een Friese ontlening aan Latijn officium, dat onder meer ‘ambt, taak’ betekent. Semantisch gezien is dit plausibeler. Om de vorm te verklaren moet men dan volksetymologie aannemen.
Fries cognaat: akkefyt, akkefytsje

De UvA heeft een site waar je dit soort dingen kan opzoeken. http://www.etymologie.nl/ Moet je wel elke 7 dagen een andere mailaccount gebruiken voor de gratis proeflicensie :) En het gaat maar van A-F......

Wat mijn ouders mij altijd verteld hebben is trouwens heel anders dan het (nogal niet sluitende) verhaal van de heren en dames van de UvA. Wij hebben namelijk ook Friese 'roots'. In oud Fryslân leek het de boeren wel een goed idee om een fiets te hebben om zich snel over de akkers te verplaatsen, na een dag op aan het werk waren de paarden namelijk uitgeput en moesten zij lopen(!) naar de plaatselijke kroeg om zich aldaar te bezatten. Vooral de terugtocht was er een die zij graag wilden verkorten om sneller naast hun teef te liggen. Na wat beraad in de plaatselijke stamkroeg besloten deze reuen te vragen aan Fiebke, die was pienter, die had een planetorium in zijn achtertuin gebouwd.. Zo gezegd zo gedaan. Fiebke ging verwoed aan de slag, met tekeningen en prototypes, Fiebke wou zich bewijzen tegenover zijn mede-proletarieers. Maar de akker-fiets had nogal wat om het lijf: naast dat het bestand moest zijn tegen de nogal oneffen Friese akkers moest het geen schade geven aan de gewassen en uitgerust zijn met een geintegreerde fierljepstok. Het verhaal verder is onduidelijk aangezien niemand weet wat er precies gebeurt is, maar het verhaal wat mijn vader mij altijd vertelde luidde dat hij na zestien lange jaren van nadenken zo gek ervan was geworden en besloot zich met makkelijkere dingen bezich te gaan houden. Hij pakte zijn fierljepstok en zette koers richting Duitsland. Sommige zeggen dat hij daar zijn naam veranderd heeft in Kepler.....

Ziedaar de origine (het ontwerpen van een) akkerfiets, een onaangename taak. Akkefietje is een verbastering van akkefytsje en dat is trouwens gewoon akkerfiets in het fries.

Laatst zag ik bij Hart van Nederland een boer die beweerde het laatste ontworpen prototype in zijn akker gevonden te hebben, de echtheid kon niet worden vastgesteld..

12:43 p.m.

 

Een reactie posten

<< Home